ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ျပင္ဆင္ေနမႈမ်ားအေၾကာင္း( 14-9-2015)
ဒီေန႔ အင္းလ်ားလိတ္ေဟာ္တယ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ Informal Multi-Stakeholders Discussions on the Framework for Political Dialogue - အစုအဖြဲ႔အားလုံးပါ၀င္ေသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမူေဘာင္ဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းကို ပါတီကုိယ္စား သြားတက္ျဖစ္တယ္။ အရင္က တက္ေနက် ပါတီဥကၠဌ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက ေနျပည္ေတာ္ကုိ ရုပ္ျမင္သံၾကားမိန္႔ခြန္းေျပာဖုိ႔သြားေနရတာရယ္၊ အတြင္းေရးမွဴး(၂) ဦးေနမင္းေက်ာ္ကလည္း ျပည္ေထာင္စုေကာ္မရွင္ကေခၚတဲ့ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈဆုိင္ရာေကာ္မတီမွာ အဖြဲ႔၀င္တစ္ေယာက္အျဖစ္ အစည္း အေ၀း သြားတက္ရတာေၾကာင့္ ဒီအစည္းအေ၀းကို လာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမူေဘာင္ဆုိတဲ့ Framework for Political Dialogue -ကို NDF ပါတီက ၂၀၁၃က တည္းက စျပီးလုပ္လာတယ္။ ပါတီရဲ့ Framework for Political Dialogue -ျဖစ္လာေတာ့ ဒါကို ဖက္ဒရယ္ဒီမုိ ကေရစီမဟာမိတ္FDA အဖြဲ႔မွာတင္ျပျပီး FDA ရဲ့ မူေဘာင္အျဖစ္ ခ်ဲ႔ထြင့္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ အျခားမူေဘာင္ ေရးထားတဲ့ NBF အဖြဲ႔နဲ႔ပူးေပါင္းျပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီအားလုံးကုိ ဖိတ္ကာ မူေဘာင္ေရးဆြဲဖုိ႔ လုပ္တယ္။ တက္လာၾက တဲ့ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၅၆ပါတီရဲ့ သေဘာထားကုိ ယူျပီး မူေဘာင္ေရးဆြဲေရး ၁၅ဦးေကာ္မတီကုိ ဖြဲ႔ျပီး ဆက္ေရးတယ္။ ဒီကေန ၅၆ပါတီမူေဘာင္ထြက္လာတယ္။
၉-၅-၂၀၁၅ မွာ အင္းလ်ားလိတ္ေဟာ္တယ္မွာပဲ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔အမ်ိဳးသားျပန္လွယ္သင့္ျမတ္ေရးဖိုရမ္ကို က်င္းပျပီး တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ကုိယ္စားလွယ္ေတြ( လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ NCCTအဖြဲ႔၊ UNA NLD MPCနဲ႔ ၅၆ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္မ်ား) ေဆြးေႏြးၾကရာမွာ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခု က်င္းပႏုိင္ဖုိ႔ မူေဘာင္တစ္ ရပ္လိုတယ္ဆုိတာကို သေဘာတူခဲ့ၾကျပီး ၁၆-၅-၂၀၁၅ ရက္ေန႔မွာ စျပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးခဲ့တာဟာ ဒီေန႔ (၁၄-၉-၂၀၁၅) ရက္ေန႔မွာဆုိရင္ ဆဌမအၾကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေ၀းျဖစ္သလို ေဆြးေႏြးသေဘာတူထားတဲ့ အခန္းေတြ ကလည္း ၁၃ခန္းရွိပါတယ္။
၁။ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲဆုိင္ရာရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား
၂။ ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ က်င့္သုံးမည့္ အေျခခံမူမ်ား၊
၃။ ေဆြးေႏြးမည့္အေၾကာင္းအရာႏွင့္ ေခါင္းစဥ္မ်ား
၄။ လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ဆင့္ႏွင့္လမ္းျပေျမပုံ
၅။ တရား၀င္လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာရယူျခင္း၊ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း၊
၆။ အားလုံးပူးေပါင္းပါ၀င္ေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္းနည္းစနစ္ႏွင့္ ယႏၱယားမ်ား
၇။ ပါ၀င္ရမည့္အစုအဖြဲ႔ အခ်ိဳးအစားႏွင့္ စံႏႈန္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား
၈။ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္မႈ၊ ယႏၱယားႏွင့္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ား
၉။ ေဆြးေႏြးပြဲအေထာက္အကူျပဳ အေဆာက္အအုံမ်ား
၁၀။ အေၾကာင္းအရာဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ဆင့္ႏွင့္အစီအစဥ္မ်ား
၁၁။ လူထုပါ၀င္မႈ၊ ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္းေဒသၾကီးအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပျခင္း၊
၁၂။ အခ်က္အလက္စီးဆင္းမႈႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ား၊
၁၃။ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
အခန္းသုံးပါ ေခါင္းစဥ္ငယ္ေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးက႑မွာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ဖြဲ႔စည္းတည္ ေဆာက္ျခင္း၊ႏို္င္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပုံ၊ အာဏာခြဲေ၀ေရး(ျပည္ေထာင္စု၊ျပည္နယ္၊ ေဒသႏၱရ)၊ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမ႑ိုင္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ဥပေဒျပဳမ႑ိုင္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ နိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒေတြ အေၾကာင္း၊
စီးပြားေရးက႑မွာေတာ့ အမ်ိဳးသားစီးပြားေရးမူ၀ါဒ၊ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈ၊ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္ မ်ား၏ အခြန္ေကာက္ခံမႈ၊ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ျပည္နယ္အစိုးရအၾကား၊ သယံဇာတခြဲေ၀ေရးဆုိင္ရာ၊ စီးပြား ေရးအတြက္အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ား၊ ဘ႑ာေရးနဲ႔ေငြေၾကးမူ၀ါဒ၊ ေျမယာကိစၥ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိစၥ၊ ျပည္နယ္ျပည္မတန္းတူဖြံ႔ျဖဳိးေရး၊ ေက်းလက္ျမိဳ႕ျပစီမံခန္႔ခြဲေရးေတြအေၾကာင္း၊
လူမႈေရးက႑မွာ ပညာေရး၊က်န္းမာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာစကား၊ စာေပ၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ ခြင့္ မ်ား၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးနဲ႔ျပန္လွယ္ထူေထာင္ေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားျခင္းဆုိင္ရာ၊ လူမႈဖြ႔ံျဖိဳး တိုးတက္ေရးဆုိင္ရာအေျခခံအေဆာက္အဦ၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးကိစၥ၊ သဘာ၀ေဘးအႏ ၱရာယ္ၾကိဳတင္ကာကြယ္ ေရးေတြအေၾကာင္း၊
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလေဆာင္ရြက္ရမည့္ကိစၥမ်ားမွာေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ့ က်န္းမာေရး၊ပညာေရး၊လူ မႈေရး၊စီးပြားေရးဆုိင္ရာအေျခခံဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆုိင္ရာ၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားရဲ့ ဘာသာစကား၊ စာေပနဲ႔ယဥ္ေက်းမႈထိန္းသိမ္းျမွင့္တင္ေရး၊ ေဒသဆုိင္ရာတည္ျငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရး၊ ျပည္တြင္းျပည္ပအလ်ဴရွင္မ်ား အကူအညီရယူေရးဆုိင္ရာေတြအေၾကာ္င္း၊
လုံျခဳံေရးက႑မွာေတာ့ လုံျခံဳေရးမူ၀ါဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ ျပည္ေထာင္စုရဲ့ တခုတည္းေသာတပ္မ ေတာ္ဖြဲ႔စည္းေရးဆုိင္ရာ၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆုိင္ရာကိစၥ၊ ျပည္နယ္/တုိင္းမ်ားရဲ့ လုံျခံဳေရးတပ္ မ်ားရဲ့အခန္းက႑ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။
အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာမွာေတာ့ ႏို္င္ငံသားျဖစ္ျခင္၊ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရး၊ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုအခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္းနဲ႔ မီဒီယာက႑မွာေတာ့ သတင္းမီဒီယာလြတ္ လပ္ခြင့္ဆုိင္ရာကိစၥ၊ ပင္မမီဒီယာနဲ႔တုိင္းရင္းသားမီဒီယာကိစၥေတြအေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆုံးကေတာ့ အမ်ိဳးသားျပန္ လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးမွာ ႏို္င္ငံေရးပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးသြားေသာ အသက္၊ အုိးအိမ္စည္းစိမ္နဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္းနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးကိစၥေတြအေၾကာင္း။
ဒါကေတာ့ အခန္း၁၃ခန္းရဲ့ အဓိကက်တဲ့အခန္း၃မွာ ပါမယ့္အေၾကာင္းအရာ ေခါင္းစဥ္ေတြပါ။ ဒီေခါင္းစဥ္ ငယ္ေတြကို ထပ္အေသးစိ္တ္ရင္လည္း အမ်ားၾကီး ထြက္လာပါဦးမယ္။ အျခားအခန္းေတြကလည္း ဒီလိုနည္းတူ ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲဆုိတာ စားပြဲ၀ို္င္းေပၚမွာ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ စကားလုံးေတြနဲ႔ ပစ္ေပါက္ ၾကျပီး ညွိႏိႈင္းယူၾကရတဲ့ မာရသြန္ခရီးရွည္ျခင္း။ကုိယ္ရခ်င္တာနဲ႔ ကိုယ္ရႏိုင္တာေတြအၾကား ျဖစ္သင့္တဲ့ ပမာဏ ကို ညွိယူၾကရတဲ့ပြဲတစ္ခု။
ဒီေန႔ပြဲကေတာ့ လူစုံပါတယ္။ အစုိးရအဖြဲ႔က၀န္ၾကီး၊ တပ္မေတာ္ကုိယ္စားလွယ္၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္ကုိယ္စားလွယ္ေတြ၊ NCCTအဖြဲ႔၀င္ေတြ၊ ၅၆ပါတီကုိယ္စားလွယ္ေတြ(ကုိယ္အပါအ၀င္)၊ UNA NLD USDP က ကုိယ္စားလွယ္ေတြ၊ အေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔ေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါေတာ့ ပြဲက ပိုျမိဳင္ပါတယ္။ ၀န္ၾကီး ကေတာ့ NCA ေနာက္ဆုံးအေျခအေနအေၾကာင္းနဲ႔ သမၼတက ခြဲထြက္မယ့္ကိစၥနဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ထိပါးမယ့္ကိစၥႏွစ္ခုကလြဲလို႔ က်န္တာအားလုံး ၾကိဳက္သလိုေဆြးေႏြးလို႔ရတဲ့အေၾကာင္းေျပာထားတယ္ဆုိတာ ေျပာပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြဘက္ကေတာ့ ဒီစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ထုိးၾကမယ့္အေနအထားလို႔ ျမင္ရပါတယ္။ တစ္ေန႔ကေရးခဲ့သလို NCA လက္မွတ္ထုိးျပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမယ့္အခ်က္ေတြကိုလည္း ထပ္မံရွင္းလင္း တယ္။ ဒီမွာေဆြးေႏြးရင္ NCA စာခ်ဳပ္အတုိင္း လုိက္နာေဖာ္ေဆာင္ရင္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမူေဘာင္ ေရးဆြဲတဲ့ ကိစၥမွာ အက်ပ္အတည္းတစ္ခု ျဖစ္လာတယ္။ စာခ်ုဳပ္ပါအခ်က္အရ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ေနာက္မွ ပါရမယ္။ မူေဘာင္ေရးဆြဲရာမွာလည္း ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက မရွိမျဖစ္။ စျပီးေရးမယ္လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ႏို္င္ငံေရးပါတီေတြရဲ့ အခန္းက႑ကို ဘယ္လိုေပးၾကမလဲဆိုတာကို ၀ိုင္း၀န္းေထာက္ျပေဆြးေႏြးတာနဲ႔ ေန႔လည္ပိုင္းအထိ ေရာက္သြားတယ္။ ၁၂း၄၅မွ ထမင္းစားခ်ိန္ ရပ္နားရတယ္။
ျပန္စေတာ့လည္း ဒီကိစၥမွာပဲ တန္႔ေနလို႔ ေနာက္ဆုံး NCA လက္မွတ္ထိုးၾကမယ့္ႏွစ္ဖက္အၾကား ျပန္ညွိ ႏိႈင္းၾကပါလို႔နဲ႔ အဆုံးသတ္သြားတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလလည္း လြယ္မလုိနဲ႔ခက္။ စာရြက္ေပၚေရးေတာ့အလြယ္၊ လက္ေတြ႔လုပ္ၾကည့္မယ္္ဆုိေတာ့ မလြယ္တာနဲ႔ လာေတြ႔ေနတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀းေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ပါ၀င္ခြင့္ျပဳဖို႔ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြက တင္လာတယ္။ ရာခိုင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ၃၀%အထိေပးဖုိ႔ဆုိလား။ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီလိုအဆင့္မွာလုပ္ႏိုင္မယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ၃၀% ေလာေလာဆယ္ရွိႏိုင္ပါ့မလား။ ေပးရမွာကလည္း တက္လာတဲ့အဖြဲ႔တုိင္းကေန သူတုိ႔ထဲကေန ထည့္ေပးရမယ့္ သေဘာ။ မ်ားမ်ားရွာေတြ႔ႏုိင္ပါေစဗ်ာ။
ေဆြးေႏြးရင္းနဲ႔ Framework for Political Dialogue - ေကာ္မတီဖြဲ႔စည္းေရးမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုယ္စား လွယ္ေတြ ပါ၀င္ေရးက တန္႔ေနတယ္။ ဒီေကာ္မတီကလည္း ဘယ္သူေတြ တက္ရမယ္၊ ဘယ္ေလာက္တက္ ရမယ္၊ ဆပ္ေကာ္မတီေတြ ဘယ္ေလာက္ဖြဲ႔မယ္၊ ဘာေတြေဆြးေႏြးၾကမယ္ဆုိျပီး ဆုံးျဖတ္ရမယ့္ေကာ္မတီ ဆုိေတာ့ NCA လက္မွတ္ထုိးၾကတဲ့ ႏွစ္ဖြဲ႔တည္းက ဆုံးျဖတ္ရင္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြက လက္ခံႏိုင္ဖုိ႔ ခဲယဥ္းေတာ့ ဒါကို အေျဖရွာၾကဖု႔ိလိုတယ္ဆုိတာ ဆက္ျပီးတင္ျပၾကရုံပဲ။ ေနာက္တစ္ၾကိ္မ္ အစည္းအေ၀းမွာ စဥ္းစားၾကဖုိ႔။
ဒီၾကားထဲမွာ တုိင္းရင္းသားေတြကလည္း အစည္းအေ၀းေခၚၾကဦးမယ္။ SDနဲ႔UPWC နဲ႔လည္း ေတြ႔ၾကဦးမယ္။ ဒါျပီးမွ အစည္းအေ၀းလုပ္ၾကဖို႔။
ဟိုပါတီၾကီးကလည္း ေဘာင္ေတာ့ရွိပါရဲ့။ သူုတုိ႔လည္း ညီလာခံေခၚျပီး အတည္ျပဳရဦးမယ္ဆုိလား။ ကိုယ္သိတဲ့ေဘာင္ကေတာ့ NDF ၊FDA ၊NBFနဲ႔ ၅၆ပါတီေဘာင္၊ NCCT ဟာက နည္းနည္းသိ။ က်န္တာေတြက မသိ။ အစုိးရဖက္ကေတာ့ တင္လာတဲ့ေဘာင္ကုိ အတတ္ႏို္င္ဆံုးလုိက္ေလ်ာမယ့္သေဘာေတာ့ ရွိတယ္။
ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္၊ တုိ္င္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ားဆုိျပီး အဓိကအုပ္စုၾကီးငါးခုနဲ႔ လုပ္ျဖစ္ဖို႔မ်ားေနတယ္။
ဒါကေတာ့ ဘယ္သူေတြ ဘာေတြေျပာေနေျပာေန ျမန္မာႏိုင္ငံအနာဂတ္အတြက္ လုပ္ေနၾကသူေတြက လုပ္ေနၾကတယ္ဆုိတာေလးကို တစိတ္တပုိင္းသိလုိက္ရျခင္းပါပဲခင္ဗ်ား။
မိုးကုတ္ကုိတုိး( ၁၄-၉-၂၀၁၅)
ဂ်ာနယ္တြင္ေဖာ္ျပလိုပါက ၀၉၄၅၀၀၅၇၀၈၈ ကုိ ဆက္သြယ္ရန္
#to be happy#
$$ kotoetoe $$
